ALMANYA'da Lisans Denklik İşlemleri

Almanya'da yurt dışından alınan lisans (üniversite) diplomalarının denkliği için genel bir prosedür bulunmaktadır, ancak denklik alınıp alınamayacağı kişiye özel olarak değerlendirilir.

İşte temel adımlar ve dikkat edilmesi gerekenler:

İşte temel adımlar ve dikkat edilmesi gerekenler:

1. Üniversite ve Diploma Sorgulama (ANABİN Veri Tabanı):

   • İlk yapılması gereken, mezun olduğunuz üniversitenin Almanya'da tanınıp tanınmadığını kontrol etmektir. Bunun için ANABİN (Yabancı Eğitim Sistemleri Merkez Bürosu - ZAB'a ait) veri tabanını kullanabilirsiniz.

   • Sorgulama sonucunda üniversiteniz için genellikle şu kategorilerden biri çıkar:

     • H+: Üniversiteniz Almanya'da tanınıyor. (Türkiye'deki üniversitelerin neredeyse tamamı H+ olarak listelenmektedir.)

     • H-: Üniversiteniz tanınmıyor.

     • H+/-: Üniversiteniz kısmi olarak tanınıyor (denklik başvurusu yapılabilir).

   • Denklik için hem üniversitenin hem de diplomanın değerlendirilmesi önemlidir.

2. Yetkili Kurum ve Başvuru:

   • Akademik derecelerin denkliği konusunda yetkili ana kurum ZAB (Yabancı Eğitim Sistemleri Merkez Bürosu) olup, başvurular doğrudan ZAB'a yapılabilir. ZAB, diplomanın bir Alman yükseköğretim derecesine karşılık gelip gelmediğini değerlendiren bir Karşılaştırılabilirlik Beyanı düzenleyebilir.

   • Ancak, yasayla düzenlenmiş meslekler (doktor, öğretmen, mühendis gibi bazı meslekler) için durum farklıdır ve mesleki denklik prosedürü uygulanır. Bu meslekler için yetkili makam, mesleki yeterliliğinizi Almanya'daki referans meslekle karşılaştırır. Bu durumda "Anerkennungs-Finder" (Denklik Bulucu) aracı ile yetkili kurumu bulabilirsiniz.

3. Başvuru Sonuçları:

   • Başvurunuz genellikle Tam Denklik, Kısmi Denklik (eksiklerin tamamlanması gerekebilir) veya Denklik Reddi şeklinde sonuçlanabilir.

4. Ek Bilgiler:

   • Denklik prosedürü, belgelerin eksiksiz olmasından itibaren genellikle 3 ila 4 ay sürebilir.

   • Başvuru ücretleri 0 ile 600 Avro arasında değişebilir, buna ek olarak tercüme ve noter masrafları da olabilir.

   • Denklik başvurusu için Almanca bilgisine gerek yoktur, ancak bazı mesleklerde meslek ruhsatı (çalışma izni) için Almanca dil bilgisi şart koşulabilir (bazen en az A2 seviyesi gibi).

   • Denklik ortaklığı adı verilen bir uygulama ile, bazı mesleklerde önceden denklik almadan bir işverenle ülkeye giriş yapılabilir ve denklik işlemleri Almanya'da tamamlanabilir.

Hayır, diplomanızın H+ olması, otomatik olarak tam denkliğiniz var anlamına gelmez.

ANABİN veri tabanındaki H+ (Hochschultyp) ibaresi, mezun olduğunuz üniversitenin (kurumun) Almanya'da tanınan bir yükseköğretim kurumu olduğu anlamına gelir. Bu, denklik sürecinin ilk ve en önemli şartlarından biridir, ancak tek başına yeterli değildir.

İşte H+ durumu ve denklik arasındaki farklar:

1. H+ Ne Anlama Gelir? (Kurumun Tanınırlığı)

• H+: Kurum (üniversite) Almanya'da tanınmış, yani bir Alman üniversitesine eşdeğer bir statüye sahiptir. Türkiye'deki çoğu resmi üniversite bu statüdedir.

• Bu statü, sizin denklik başvurusu yapmaya uygun olduğunuzu gösterir ve Mavi Kart (Blue Card) gibi vize başvurularında temel bir ön şarttır.

2. Denklik (Eşdeğerlik Beyanı) Ne Anlama Gelir? (Diplomanın Tanınırlığı)

Denklik, kurumun tanınmasının ötesinde, sizin mezun olduğunuz bölümün ve diplomanızın Almanya'daki karşılığı olan bir dereceye (örneğin Bachelor derecesine) eşdeğer olup olmadığının resmi olarak değerlendirilmesidir.

• Korunan Meslekler (Reglementierte Berufe): Doktor, avukat, öğretmen, bazı mühendislik dalları gibi meslekler yasayla düzenlenmiştir. Bu mesleklerde H+ olsanız bile, o mesleği icra edebilmek için zorunlu olarak mesleki denklik (Anerkennung) almanız gerekir. Bu süreç ZAB'dan (Yabancı Eğitim Sistemleri Merkez Bürosu) farklı bir kurum tarafından yürütülebilir.

• Korunmayan Meslekler (Nicht Reglementierte Berufe): İşletme, iktisat, bilgisayar bilimleri gibi yasayla düzenlenmemiş mesleklerdir. Bu alanlarda çalışmak için teorik olarak denklik almanız zorunlu değildir, ancak:

  • İşverenler genellikle güvenilirlik ve şeffaflık için ZAB'dan alınmış bir "Karşılaştırılabilirlik Beyanı" (Zeugnisbewertung) isterler.

  • Mavi Kart başvurusu gibi bazı oturum izinleri için bu Beyan gereklidir ve H+ tek başına yeterli olmayabilir.

Özet:

Bu nedenle, üniversiteniz H+ olsa bile, mesleğinizin durumuna göre (korunan/korunmayan) yetkili kurumlara (genellikle ZAB) başvurarak diplomanızın resmi denklik belgesini veya karşılaştırılabilirlik beyanını almanız şiddetle tavsiye edilir.

Örnek :

Aşçılık mesleği, Almanya'da genellikle yasayla düzenlenmiş (reglementiert) bir meslek değildir, yani mesleği icra etmek için zorunlu bir denklik belgesi (Anerkennung) almanız gerekmez.

Ancak, iyi bir iş bulmak, işverenlerin diplomanızın değerini anlamasını sağlamak ve vize/oturma izni süreçlerinde kolaylık sağlamak için yine de bir değerlendirme yapılması önemlidir.

Aşçılık diploması için izlenebilecek yollar şunlardır:

1. Mesleki Yeterliliğin Değerlendirilmesi (Zorunlu Değil, Ama Önerilir)

Aşçılık, Almanya'da genellikle "Aşçı (Koch/Köchin)" olarak mesleki eğitim (Ausbildung) sistemi içinde yer alır. Yurt dışında aldığınız eğitimi bu Alman mesleki eğitimi ile karşılaştırmak için denklik başvurusunda bulunabilirsiniz.

• Yetkili Kurum: Aşçılık gibi el sanatları ve zanaat meslekleri için genellikle ilgili bölgedeki Sanayi ve Ticaret Odası (IHK - Industrie- und Handelskammer) yetkilidir.

• Amaç: Yurt dışında aldığınız eğitimin Almanya'daki Koch/Köchin mesleki yeterliliği ile ne kadar eşdeğer olduğunu tespit etmektir.

• Sonuçlar:

  • Tam Denklik: Eğitiminiz tamamen eşdeğer kabul edilir.

  • Kısmi Denklik: Bazı eksikleriniz olduğu tespit edilir (örneğin hijyen, Alman usulü mutfak, yönetim bilgisi). Bu durumda, eksikleri kapatmak için ek kurslar veya stajlar yapmanız istenebilir.

2. Yüksek Lisans/Lisans Diplomasının Değerlendirilmesi (ZAB)

Eğer aşçılık alanında bir lisans diplomasına (örneğin Gastronomi ve Mutfak Sanatları) sahipseniz ve bu diplomanın akademik olarak Almanya'daki bir lisans derecesine denkliğini ispatlamak istiyorsanız, ZAB'a (Yabancı Eğitim Sistemleri Merkez Bürosu) başvurarak Karşılaştırılabilirlik Beyanı (Zeugnisbewertung) alabilirsiniz.

• Amaç: Akademik derecenizin akademik değerini ve "H+" üniversite statünüzü resmi bir belgeyle kanıtlamak.

• Faydası: Yüksek eğitimli bir profesyonel olarak görülmenizi sağlar ve özellikle akademik yeterlilik gerektiren pozisyonlar (yönetici şef, eğitimci vb.) veya Mavi Kart (Blue Card) başvurusu için faydalıdır.

Aşçı Adayları İçin Özet Tavsiye:

• İş Görüşmeleri: Aşçılık için en önemli şey, pratik becerileriniz ve iş deneyiminizdir. Denklik belgesi olmasa bile, iyi bir özgeçmiş ve etkileyici bir deneme çalışması (Probezeit) ile iş bulma şansınız yüksektir.

• Denklik Başvurusu: İyi bir başlangıç yapmak ve Alman işverenine güven vermek için, diplomanızın IHK aracılığıyla mesleki denklik başvurusunu (Anerkennung) yapmanızı tavsiye ederim. Bu, becerilerinizin resmi olarak onaylanmasını sağlar.

Örnek :

İnşaatçılık diplomasının denkliği, hangi akademik seviyeden mezun olduğunuza ve Almanya'da hangi unvanla çalışmak istediğinize bağlı olarak farklılık gösterir.

1.  İnşaat Mühendisliği (Akademik Denklik)

Eğer bir lisans (Bachelor) veya yüksek lisans (Master) diplomasına sahipseniz (örneğin İnşaat Mühendisi), süreciniz akademik denklik prosedürüne tabidir.

• ANABİN Sorgulaması: Öncelikle mezun olduğunuz üniversitenin H+ statüsünde olduğunu kontrol edin (büyük olasılıkla öyledir).

• ZAB Başvurusu: Mesleğiniz yasayla düzenlenmiş (reglementiert) olsa da, ilk adım akademik derecenizin tanınmasıdır. ZAB'a (Yabancı Eğitim Sistemleri Merkez Bürosu) başvurarak Karşılaştırılabilirlik Beyanı (Zeugnisbewertung) almanız tavsiye edilir. Bu belge, diplomanızın akademik olarak Alman Bachelor/Master derecesine eşdeğer olduğunu gösterir.

• Mühendis Unvanı (Korunan Meslek): Almanya'da "Mühendis (Ingenieur)" unvanı korunan bir unvandır. Bu unvanı kullanmak ve belirli yetkilere sahip olmak (örneğin resmi inşaat planlarını imzalama) için, ilgili Eyalet Mühendisler Odası'na (Ingenieurkammer) başvurmanız ve mesleki denklik almanız gerekir. Bu denklik, eğitim içeriğinizin Alman eğitim programlarıyla karşılaştırılması sonucu verilir. Denklik almasanız bile, diplomanızın ZAB tarafından tanınmasıyla bir inşaat şirketinde "proje yöneticisi" veya "uzman" gibi unvanlarla çalışabilirsiniz, ancak resmi "Mühendis" unvanını kullanamazsınız.

2.  İnşaat Teknisyeni / Kalfa (Mesleki Denklik)

Eğer mesleki eğitimden (Lise, Meslek Yüksekokulu gibi) alınmış bir inşaat teknisyenliği, inşaat kalfalığı veya ustalığı diplomasına sahipseniz, süreciniz mesleki denklik prosedürüne tabidir.

• Yetkili Kurum: Bu durumda başvurunuzu genellikle bölgenizdeki ilgili Sanayi ve Ticaret Odası (IHK - Industrie- und Handelskammer) veya Zanaatkarlar Odası (Handwerkskammer) değerlendirir.

• Amaç: Türkiye'deki yeterliliğinizin (örneğin inşaat ustası veya inşaat teknisyeni), Almanya'daki referans meslek eğitimi ile eşdeğer olup olmadığını belirlemektir.

• Sonuç: Tam Denklik veya Kısmi Denklik (eksiklerin tamamlanması gerekebilir) alabilirsiniz.

İnşaatçılık diplomasının denkliği, hangi akademik seviyeden mezun olduğunuza ve Almanya'da hangi unvanla çalışmak istediğinize bağlı olarak farklılık gösterir.

1.  İnşaat Mühendisliği (Akademik Denklik)

Eğer bir lisans (Bachelor) veya yüksek lisans (Master) diplomasına sahipseniz (örneğin İnşaat Mühendisi), süreciniz akademik denklik prosedürüne tabidir.

• ANABİN Sorgulaması: Öncelikle mezun olduğunuz üniversitenin H+ statüsünde olduğunu kontrol edin (büyük olasılıkla öyledir).

• ZAB Başvurusu: Mesleğiniz yasayla düzenlenmiş (reglementiert) olsa da, ilk adım akademik derecenizin tanınmasıdır. ZAB'a (Yabancı Eğitim Sistemleri Merkez Bürosu) başvurarak Karşılaştırılabilirlik Beyanı (Zeugnisbewertung) almanız tavsiye edilir. Bu belge, diplomanızın akademik olarak Alman Bachelor/Master derecesine eşdeğer olduğunu gösterir.

• Mühendis Unvanı (Korunan Meslek): Almanya'da "Mühendis (Ingenieur)" unvanı korunan bir unvandır. Bu unvanı kullanmak ve belirli yetkilere sahip olmak (örneğin resmi inşaat planlarını imzalama) için, ilgili Eyalet Mühendisler Odası'na (Ingenieurkammer) başvurmanız ve mesleki denklik almanız gerekir. Bu denklik, eğitim içeriğinizin Alman eğitim programlarıyla karşılaştırılması sonucu verilir. Denklik almasanız bile, diplomanızın ZAB tarafından tanınmasıyla bir inşaat şirketinde "proje yöneticisi" veya "uzman" gibi unvanlarla çalışabilirsiniz, ancak resmi "Mühendis" unvanını kullanamazsınız.

2. İnşaat Teknisyeni / Kalfa (Mesleki Denklik)

Eğer mesleki eğitimden (Lise, Meslek Yüksekokulu gibi) alınmış bir inşaat teknisyenliği, inşaat kalfalığı veya ustalığı diplomasına sahipseniz, süreciniz mesleki denklik prosedürüne tabidir.

• Yetkili Kurum: Bu durumda başvurunuzu genellikle bölgenizdeki ilgili Sanayi ve Ticaret Odası (IHK - Industrie- und Handelskammer) veya Zanaatkarlar Odası (Handwerkskammer) değerlendirir.

• Amaç: Türkiye'deki yeterliliğinizin (örneğin inşaat ustası veya inşaat teknisyeni), Almanya'daki referans meslek eğitimi ile eşdeğer olup olmadığını belirlemektir.

• Sonuç: Tam Denklik veya Kısmi Denklik (eksiklerin tamamlanması gerekebilir) alabilirsiniz.

Özet:

Kaynak :ALMANYA yabancılar Dairesi